Giochi dell'Oca e di percorso
(by Luigi Ciompi & Adrian Seville)
Avanti Home page Indietro

Torna alla ricerca giochi
(back to game search)
Tramway Spel - Gioco del Tramway (fac-simile) 
immagine
Versione stampabile      Invia una segnalazione
image

image

image

image

primo autore: Non indicato 
secondo autore: Ellerman Harms& C.ie 
anno: 1877/91 
luogo: Olanda-Amsterdam 
periodo: XIX secolo (4°/4) 
percorso: Percorso doppio di 63 caselle numerate 
materiale: carta (paper) (papier) 
dimensioni: 471X607 
stampa: Cromolitografia 
luogo acquisto: Olanda-Amsterdam 
data acquisto: 10-05-1997
dimensioni confezione:  
numero caselle: 63 
categoria: Ferrovie, Tramway, Metropolitana 
tipo di gioco: Gioco di percorso  
editore: Ellerman Harms& C.ie 
stampatore: Ellerman Harms& C.ie 
proprietario: Collezione L. Ciompi 
autore delle foto: L. Ciompi 
numero di catalogo: 228 
descrizione: Gioco con doppio percorso (rosso e blu) di 63 caselle numerate, spirale, antiorario, centripeto.
REGOLE: in alto negli angoli.
CASELLE: mute.

NOTA: Vedi esemplare francese, Arch. n°2247.

REFERENZA 1
TRAMSPEL
Engeland is het land waar in 1858 de eerste passagierstram reed. In 1864 volgde Nederland met de lijnen Den Haag-Scheveningen en Den Haag-Delft. In 1875 begon Amsterdam, in 1878 Haarlem en Dordrecht en in 1879 Rotterdam. Aanvankelijk waren dat allemaal paardentrams, later ook stoomtrams. De eerste Nederlandse electrische tram met bovenleiding kwam pas in 1899 tussen Haarlem en Zandvoort. Sinds die tijd verdwenen langzamerhand overal eerst de paardentrams en later ook de stoomtrams.

- “Met de Tram”, Zonder plaats of jaar [Den Haag, Wed. E. Spanier en Zn., werkzaam 1864-1884]. Chromolitho (47,8 x 63.8 cm.) met spelreglement in boekdruk in de bovenhoeken. Net als het Jagt-Spel van AvS 7751 een dubbel soort ganzenbord, lopend van 1-63, gespeeld door twee partijen in omgekeerde richting. Op de paardentram in het midden staat: Sarphatiestraat, Waarschijnlijk dezelfde drukker en lithograaf, want identieke uitvoering, als AvS 7751.
(aanwezig: *AVS 7752; *Amsterdams Historisch Museum)


- “Tramway Spel”. Amsterdam, J. Vlieger, [ca.1885]. Chromolitho, folio. Reclameplaat voor Van Houten’s Cacao (43,4 x 57 cm.). Links- en rechtsboven de spelregels in boekdruk. Afbeeldingen van paardentrams met reclame. In plaats van ganzen hier paardenkoppen.
(= de Koning 687 en 696; Forum 4436 (65.5x43 cm.) met en 4437 zonder enveloppe).
(aanwezig: *AvS 18B21; *BS, *NOM, inv. nr, 14.838-A; *GA Amsterdam, E 004021).

- “Tramway Spel”. Amsterdam, J. Vlieger, [ca. 1885]. Chromolitho (59x43 cm.) door Senefelder. Links- en rechtsboven de spelregels in boekdruk. Ander spel als NOM PR 5968 hierna!
(aanwezig: *NOM, inv. nr. PR 14383; *RPK, Waller map 14; Steendrukmuseum).


- “Tramway Spel” met adres van J. Vlieger, Amsterdam, [ca. 1890]. Litho door Amand
=Bubb Kuyper, cat. 34 (2001), nr. 3554.
(aanwezig: *GA Amsterdam).

- “Tramway-Spel”, Amsterdam, Ellerman, Harms & Co., [werkzaam 1877-1891]. Chromolitho (47,1 x 60,7 cm. ); links- en rechtsboven de spelregels in boekdruk. Ganzenbordachtig spel, lopend van 1-63, met paardekoppen in plaats van ganzen. In het middenveld een paardentram met passagiers. Prijs: 25 cents.
(= Glerum 2003, nr. 86).
(aanwezig: *AvS l8B22; *NOM, inv. nr. PR 5968; *RPK,Waller map 13; *Van Gijn. inv. nr. 7362, map k 6; *Volkskundemuseum Antwerpen, inv. nr. 23.953).


- “Het Echte Tramwayspel”. Zonder plaats of jaar, [Leiden, J. J. Sleijser (?), ca.1885]. Kartonnen doos (20 x 24 cm.) met op deksel: titel en taferelen van de paardentram, ingekl. litho; Inhoud: 12 genummerde en ingekl. gelithografeerde kaarten (11 x 21 cm.) voor 12 verschillende bestemmingen van de paardentram waarop telkens plaats voor vijf passagiers; gebloemd linnen zakje met 12 x 5 paarse nummerkaartjes; 12 paarse conducteurkaartjes; vierkant kartonnen doosje met kleinere kaartjes en 12 conducteurtjes om op die grote kaarten te leggen. Feitelijk een soort lottospel. Lijkt in vormgeving sterk op het Nieuw Hollandsch Spreekwoorden-Spel.
(aanwezig; *BS).

- “Met de Tram”. Zonder plaats of jaar, [tussen 1884 en 1890] Kleurlitho (48 x 64 cm.) Ganzenbordachtig reispel, lopend van 1-63, voorstellend ritjes door Amsterdam per paardentram met open wagens van de in 1884 ontstane Amsterdamsche Rijtuig Maatschappij (ARM). Reglement in boekdruk op de plaat. Het spel wordt in twee, tegengestelde richtingen gespeeld. Iets modernere versie van het Tramway Spel.
(aanwezig: *GA Amsterdam, 170003454).


- “Tram-Spel”. W & S B. [Werner & Schumann, Berlin] N° 2061. [ca. 1880]. Kartonnen doos (19 x 26 x 2 cm.) met chromolitho afb. van rijdende paardentram. Inhoud: in vieren opvouwbaar chromolitho speelplan, 2 houten, met papier overplakte tramwagens (1 blauw, 1 rood), 2 dobbelsteentjes, een schaaltje van papiermaché, 100 speelcenten in een rose linnen beursje en een tweezijdig bedrukt blad met spelregels voor: ‘Het Tram-Spel. Eene onderhoudende wedvaart voor jong en oud. Soort 210 N° 122.”
(aanwezig: *BS).

- “Stoomtram-Spel Haarlem-Alkmaar”. Lithografie: D.S. Slotboom. Beverwijk [ca.1900]. Uitgave van Magazijn van Galanterieen, Bijouterieen, Kinder-Speelgoederen enz. Firma C. Koelman, Beverwijk en Manufacturen- en Confectiemagazijn C. Bleeker, Beverwijk. Chromolitho (63 x 48 cm.) met tram in middenovaal. Ganzenbordachtig spel, lopend van 1-63. Presentexemplaar.
(aanwezig: *van Gijn, inv. nr. 7370, map 6a).

(BUIJNSTERS, P.J. - BUIJNSTERS-SMETS, Leontine, pag. 266)


bibliografia: 1) BUIJNSTERS, P.J. - BUIJNSTERS-SMETS, Leontine: "PAPERTOYS. Speelprenten en papieren speelgoed in Nederland (1640-1920)". Waanders Uitgevers-Zwolle, 2005.
2) MASCHERONI, Silvia - TINTI, Bianca: “Il gioco dell’oca: un libro da leggere, da guardare, da giocare”. Ed. Bompiani, Milano 1981.
3) SEVILLE, Adrian: "L'arte dei giochi da tavolo. Oltre un secolo di storia e divertimento dalla fine del Settecento all'inizio del Novecento." Edizioni White Star, 2019.
4) GIANNUZZI, Cosimo - NEGRO, Antonio - D'AURELIO, Vincenzo: "Viaggio nei Giochi dell'Oca e di Percorso. Geografia, Storia, Araldica." Edizioni Grifo, pag. 150, Fig. 13, Lecce 2022.


 
  "Tempi moderni: invenzioni, svaghi e pubblicitŕ" Mascheroni&Tinti
   
 
   
 
   

Vai alla ricerca giochi         Vai all'elenco autori